Wednesday, November 2, 2011

အံသြားတစ္ေခ်ာင္းကစတဲ့ဇာတ္လမ္း





ေယဘူယ်အားျဖင့္ လူေတြမွာ အေပၚ-ေအာက္ေမးရုိး၊ ဘယ္ညာမွာ ၾကီးသြားအံသြားသုံးေခ်ာင္းစီေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္။ (တခ်ိဳ႕လည္းအံဆုံးမေပါက္ၾကပါဘူး) အဲဒီထဲကမွ ေရွ႕သြားကေနေရရင္နံပါတ္ (၆) ျဖစ္တဲ့ပထမအံသြားေတြဟာ အသက္ (၆)ႏွစ္ကတည္းက စေပါက္တာကတစ္ေၾကာင္း၊ ေပါက္ခါစသြားရဲ႕၀ါးတဲ့မ်က္ႏွာျပင္မွာ ခ်ိဳင့္ေတြ လုိင္းေၾကာင္းေတြပါတာကတစ္ေၾကာင္း၊ ညစဥ္သြားတုိက္ဖု႔ိအျမဲဖိအားေပးလမ္းညႊန္ရမွန္းမိဘေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သတိမထားမိတာတစ္ေၾကာင္းတုိ႔ေၾကာင့္ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္မွာတင္ အမ်ားဆုံးပုိးစားေဆြးေျမ့ျပီး၊ အမ်ားဆုံးႏွဳတ္ခံရတဲ့သြားျဖစ္ပါတယ္ (Zardik, 2008)။ တကယ္ေတာ့ ဒီအံသြားတစ္ေခ်ာင္းစျပီးအႏွဳတ္ခံရတာကေန ဇာတ္လမ္းကမရွည္သင့္ဘဲရွည္သြားရတဲ့သူေတြအမ်ားၾကီးရွိပါလိမ့္မယ္။ အခ်ိန္မီျပန္အစားမထုိးခဲ့ရင္ေပါ့။

သြားေတြအားလုံးစုံစုံလင္လင္ရွိေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အေပၚသြားေတြနဲ႔ေအာက္သြားေတြဖိၾကိတ္ျပီးအစာ၀ါးၾကပါတယ္။
ေအာက္ပထမအံသြားတစ္ေခ်ာင္းပုိးစားလုိ႔ျဖစ္ျဖစ္၊ ခဲလုံး၀ါးမိလုိ႔ထက္ျခမ္းကဲြျပီးျဖစ္ျဖစ္ႏွဳတ္လုိက္ရျပီး၊ ျပန္အစားမထုိးခဲ့ရင္ ေအာက္ကပုံထဲကအတိုင္း အေပၚပထမအံက ၀ါးတဲ့ေနရာမွာမထိေတာ့တဲ့အတြက္ အသုံးမရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္သြားတစ္ေခ်ာင္းဆုံးရွဳံးရင္ သြားႏွစ္ေခ်ာင္းစာရဲ႕လုပ္ငန္းေဆာင္တာဆုံးရွဳံးတာနဲ႔အတူတူပါဘဲ။


ဒါနဲ႔တင္ဇာတ္လမ္းကရပ္မေနပါဘူး။ တန္ျပန္ထိစရာသြားမရွိေတာ့တဲ့အတြက္ အေပၚပထမအံသြားက တျဖည္းျဖည္းရွည္က်လာပါတယ္။ အဲသလုိရွည္လာတဲ့အတြက္ ေဘးသြားနဲ႔အတိအက်ထိေနခဲ့တဲ့ထိခ်က္က ေပ်ာက္သြားပါတယ္။ သြားေတြက ခါးလည္မွာသိမ္ေနလုိ႔ပါဘဲ။ ေဘးတဖက္တခ်က္္စီမွာ ေနရာလြတ္ေတြေပၚလာျပီး စားတုိင္းမွာအစာေတြညပ္စျပဳလာပါေတာ့တယ္။

သြားဖုံးေအာက္မွာလုံလုံျခဳံျခဳံရွိေနခဲ့တဲ့ သြားျမစ္ပုိင္းကလည္း တျဖည္းျဖည္းေပၚလာပါေတာ့တယ္။ သဘာ၀သြားရဲ႕ေခါင္းပုိင္းမွာ မာေက်ာလွတဲ့ေၾကြလႊာနဲ႔ဖုံးအုပ္ထားလုိ႔ ပုိးစားဖုိ႔သိပ္မလြယ္ေပမယ့္ သြားျမစ္ပုိင္းမွာေတာ့ေၾကြလႊာမရွိလုိ႔ ပုိးစားဖုိ႔ပုိလြယ္ပါတယ္။


ေအာက္သြားမွာလည္းေျပာင္းလဲမွဳေတြျဖစ္လာပါတယ္။ ပုံမွာျပထားတဲ့အတုိင္း ဒုတိယအံသြားက ေရွ႕ကုိယုိင္ဆင္းလာပါတယ္။ အစာေတြက ေစာင္းေနတဲ့သြားမွာစုပုံလာျပီး သြားဖုံးစေရာင္လာလုိ႔ သြားဖုံးအိတ္စျဖစ္လာပါတယ္။ အိတ္ထဲမွာအစာေတြပုိးမႊားေတြစုစုလာပါေတာ့တယ္။


သြားဖုံးကေန သြားဖုံးရုိးအထိပါ ေရာင္ရမ္းတာျပန္႔လာျပီး သြားဖုံးရုိးစားလာ-နိမ့္က်လာပါတယ္။ သြားခုိင္ခန္႔မွဳနည္းလာျပီး လွဳပ္လာနဲ႔လာပါေတာ့တယ္။
အေပၚသြားေတြမွာလည္း သြားပုိးစားေရာဂါ သြားဖုံးနဲ႔သြားျမစ္၀န္းေရာင္ရမ္းေရာဂါေတြျဖစ္လာပါတယ္။



ဒီလုိနဲ႔မကုဘဲထားရင္ သြားျမစ္ထိပ္ျပည္တည္နာေတြ ေရာင္ရမ္းနာေတြဆက္ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။


ေနာက္မွာေတာ့ ဒီအံသြားေတြအားလုံးဆုံးရွဳံးရတဲ့အျဖစ္ကုိေရာက္ရေတာ့တာပါဘဲ။


ဒီလုိအဆုိးဇာတ္လမ္းေတြမရွည္ရေစဖုိ႔ အတြက္ သြားနဲ႔ခံတြင္းသန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ သြားေတြကုိအႏွဳတ္မခံရေအာင္ထိန္းသိမ္းဖုိ႔၊ တႏွစ္တၾကိမ္အနည္းဆုံးစစ္ေဆးျပီးသြားပုိးစားေရာဂါျဖစ္ေနရင္ေစာလ်င္စြာနဲ႔အခ်ိန္မီကုသဖုိ႔၊ ကံမေကာင္းလုိ႔သြားႏွဳတ္လုိက္ရရင္လည္း အခ်ိန္မီျပန္အစားထုိးဖုိ႔ တုိက္တြန္းလုိက္ရပါတယ္။

က်မ္းကုိး။ Zadik Y, Sandler V, Bechor R, Salehrabi R (August 2008). "Analysis of factors related to extraction of endodontically treated teeth". Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 106 (5)
Berns JM. Why replace missing back tooth. Quintessence Book.

7 comments:

Thazin said...

Thanks

Moe said...

ဆရာရွင့္
ကၽြန္မကျပည္ပမွာေနေနေတာ့ေလာေလာဆယ္
ျမန္မာျပည္မျပန္ေသးခင္ဘယ္လိုေနထိုင္ကာ
ကြယ္ရမလဲဆိုတာအၾကံေပးပါအံုးဆရာ။ အခုေအာက္သြားဖံုးေတာ့စေရာင္ေနျပီ၊ဆရာ။
ေနာက္တႏွစ္ေလာက္ေနရင္ေတာ့ျပန္ျဖစ္မွာပါ။
ဆရာေဆာင္းပါးမွာပါသလိုဆိုရင္အေပါသြားပါ
ႏုတ္ျပီးျပန္စိုက္ရမွာေပါ့ေနာ္၊ ကုန္က်စရိတ္ဘယ္
ေလာက္ေလာက္ရွိပါသလဲရွင္းျပေပးပါဆရာ။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

Dr. Nyan said...

ျပည္ပမွာေနတဲ့သူမ်ားအတြက္အၾကံေပးခ်င္တာကေတာ့ တတ္ႏုိင္ရင္၊ ၀င္လုိ႔လည္းရတယ္ဆုိရင္၊ အေျခခံက်န္းမာေရးအာမခံေလာက္ကုိ အနည္းဆုံး၀င္ထားဖုိ႔ပါ။ မ၀င္ခင္မွာ ကုိယ္ဘာရပုိင္ခြင့္ေတြ သက္သာခြင့္ေတြရွိတယ္ဆုိတာၾကိဳစုံစမ္းပါ။ ျပီးေတာ့ တႏွစ္ ၂ ၾကိမ္ေလာက္သြားက်န္းမာေရးစစ္ေဆးမွဳခံယူပါ။ သြားျမစ္တု၊ ေၾကြသြားတု၊ သတၱဳအံကပ္စတာေတြကုိ က်န္းမာေရးအာမခံက စုိက္ထုတ္က်ခံမေပးေပမယ့္၊ သြားေတြမယုိင္ေအာင္ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ ပလတ္စတစ္အံကပ္အရွင္စုိက္မ်ိဳးကုိေတာ့ အာမခံက ရာႏွဳံးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက်ခံေလ့ရွိပါတယ္။ ဂ်ပန္လုိေနရာမွာ၊ သတၱဳသြားစြပ္တာ၊ အံကပ္လုပ္တာေတြအတြက္ ၃၀ ရာႏွဳန္းဘဲ ေပးသြင္းရတဲ့အတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလုပ္တာနဲ႔အတူတူေလာက္ဘဲသြားက်ပါတယ္။ အဲသလုိ အာမခံမရႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ အနီးအနားက ေဆးခန္းျဖစ္ျဖစ္၊ အင္တာနက္မွာျဖစ္ျဖစ္စုံစမ္းျပီး၊ သြားဖာတာတုိ႔ ပလတ္စတစ္သြားအံကပ္လုပ္တာတုိ႔ ဘယ္ေလာက္ကုန္က်ႏုိင္လဲစုံစမ္းျပီး တတ္ႏုိင္ရင္လုပ္ထားသင့္ပါတယ္။ သြားတစ္ေခ်ာင္းကုရမွာေခၽြတာလုိက္လုိ႔ ေနာင္တခ်ိန္မွာ အေပၚကပုိ႔စ္ထဲကလုိ ၅-၆ ေခ်ာင္းထိခုိက္မွ ပုိအကုန္က်ခံကုရမွာနဲ႔ သဘာ၀သြားဆုံးရွဳံးရမွာနဲ႔မကာမိပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာလည္း သြားကုသစရိတ္ေတြသိပ္မသက္သာေတာ့ပါဘူး၊ ပလတ္စတစ္အံကပ္တစ္ေခ်ာင္းစာအတြက္၊ ေဒၚလာ ၃၀ေလာက္အနည္းဆုံးက်ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာ ၁၀၀ေဒၚလာေပးရလည္း ခရီးစရိတ္နဲ႔တြက္ရင္ တန္တယ္လုိ႔စဥ္းစားျပီး လုပ္သင့္ပါတယ္။ ေနာက္ဆုံးေတာ့ေန႔စဥ္သြားက်န္းမာေရးဂရုစုိက္ျပီး၊ ေနာက္ထပ္သြားေတြပုိးမစားေအာင္ေနဖုိ႔တိုက္တြန္းခ်င္ပါတယ္။

Moe said...

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ဆရာ။

Anonymous said...

ဆရာေရ.
က်မအံသြား ၃ ေခ်ာင္းႏုတ္၊
ၿပီးသြားၿပီ။(မေကာင္းေတာ့လို ့)
ညာဖက္အေပၚကအထဲမွာလို ့ေျပာတယ္။
အဲဒါဒီအတိုင္းထားလို ့ရလား။
သြားစိုက္စရာလိုပါသလား။
မီးမီး

Anonymous said...

ဆရာ့ရဲ့ ဘေလာ့ကို သမီးေလးေမြးကတည္းက ဖတ္လာတာ အခုအခ်ိန္ထိလဲ သိခ်င္တာရွိရင္ လာလာရွာေနရရံုမကဘူး အသိေတြကို ေၿပာၿပေပးေနရလို့ ဘေလာ့ေလးကို မပိတ္ပစ္တာ အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

Anonymous said...

ဒီလို အံ့ဖွယ်အမှုတွေ တစ်သက်လုံး တစ်ခါမှ မတွေ့ဖူးဘူး။
ကျွန်မခင်ပွန်းက ကျွန်မနဲ့ အသက် ၅ နှစ်သားလေးကို ထားခဲ့ပြီး ၉ လကျော်၊
ကျွန်မ အရမ်းစိတ်ထိခိုက်ပြီး စိတ်ပျက်မိတယ်၊ ကျွန်မခင်ပွန်းအပေါ်ထားတဲ့ ချစ်ခြင်းမေတ္တာကြောင့် သူ့ကို ကျွန်မဆီပြန်ပို့ဖို့ နေရာအမျိုးမျိုးက အကူအညီတောင်းခဲ့ပေမယ့် ကွာခြားမှုမရှိပါဘူး။ ကျွန်မအမေက ကျွန်မကို (DR DAWN) နဲ့ မိတ်ဆက်ပေးမချင်း ဒီဆရာဝန်က ကျွန်မကို ပြောပြပြီး ၄၈ နာရီအတွင်း ကျွန်မခင်ပွန်းက ကျွန်မဆီပြန်လာမယ်လို့ ကတိပေးခဲ့ပြီး ၄၈ နာရီအကြာမှာ ကျွန်မခင်ပွန်းက ကျွန်မကို ဖုန်းဆက်ပြီး ခွင့်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းပန်ခဲ့ပါတယ်။ သူက ကျွန်မကို ဘယ်တော့မှ ထားသွားတော့မှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒေါက်တာ DAWN ကို ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ် ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခုဆို ကျွန်မခင်ပွန်းနဲ့ ပျော်နေတာ 3 နှစ်ကျော်ပြီ၊ သူက ကျွန်မကို ဘုရင်မလို ဆက်ဆံတယ်၊
ပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာရှိပါက DR DAWN သို့ ဆက်သွယ်ပါ။

*မင်းရဲ့ချစ်သူကို ပြန်ရဖို့။
* ပြန်လည်ညှိနှိုင်းရန်
*ကိုယ်ဝန်ဆောင်ရန်
*ကင်ဆာကို ကုသရန်
*လက်စားချေရန်
*စီးပွားရေးကိုမြှင့်တင်ရန်
* သင့်ငွေ/ပိုင်ဆိုင်မှုကို ပြန်လည်ရယူရန်
*HIV/AIDS သို့မဟုတ် အခြားရောဂါများကို ကုသရန်။
သူ့ကို ဆက်သွယ်ပါ: dawnacuna314@gmail.com
Whatsapp- +2349046229159