တစ္ရွဴးသစ္တည္ေဆာက္ကုသျခင္းေဆးပညာ/သြား-ေဆးပညာ-Regenerative Medicine/Dentistry

ေဆးပညာအပါအ၀င္သိပၸံပညာရပ္ေတြဟာ၊ သုေတသနသစ္ေတြ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခ်က္သစ္ေတြနဲ႔အျမဲေျပာင္းလဲတုိးတက္ေနပါတယ္။ ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းတစ္ခုခုေရာဂါျဖစ္ရင္၊ ေဆးေပးျပီးကုသတယ္။ လုိအပ္ရင္ခဲြစိတ္ကုသတယ္။ သိပ္ဆုိးေနရင္ခဲြထုတ္ျဖတ္ထုတ္ပစ္ရျပီး အတုေတြနဲ႔အစားထုိးၾကရပါတယ္။ အတုေတြက သဘာ၀ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းေတြလုိ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမလုပ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါက ၁၉၉၀မတိုင္ခင္အထိပါ။ ၁၉၉၀ေနာက္ပုိင္းကစျပီး တစ္ရွဴးတည္ေဆာက္ျခင္းဆုိတဲ့ Tissue Engineering ပညာရပ္ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး Regenerative Medicine လုိ႔ေခၚတဲ့ ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းအသစ္ျပန္လည္ဖဲြ႕စည္းေစျခင္းအားျဖင့္ ပ်က္စီး၊ျဖတ္ေတာက္လုိက္ရတဲ့ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းေတြကုိ အတုတပ္တာမဟုတ္ဘဲ တကယ့္သဘာ၀အစိတ္အပုိင္းေတြလုိ လုပ္ငန္းေဆာင္တာလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေအာင္ကုသေပးတဲ့ပညာရပ္ေခတ္စားလာခဲ့ပါတယ္။ သုေတသနေတြမ်ဳိးစုံလုပ္ျပီးကုိယ္အဂါၤအစိတ္အပုိင္းေတြအသစ္ဖဲြ႕စည္းႏုိင္မယ့္နည္းလမ္းသစ္ေတြၾကံဆရွာေဖြလာခဲ့ၾကပါတယ္။ အရုိး၊ အရုိးႏု၊ အသား၊ ရုိးတြင္းျခင္ဆီ၊ ဆီးအိမ္စတဲ့အစိတ္အပုိင္းေတြအသစ္တည္ေဆာက္တဲ့နည္းလမ္းေတြေအာင္ျမင္စြာေတြ႕ရွိခဲ့ၾကျပီး လူသားေတြမွာကုသမွဳေတြေပးေနပါျပီ။ ႏွလုံး၊ ေသြးေၾကာ၊ ပန္ကရိယ၊ အသည္းစတဲ့အေရးၾကီးတဲ့ကုိယ္တြင္းကလီစာေတြအသစ္ဖဲြ႕စည္းႏုိင္ေအာင္သုေတသနေတြလုပ္ေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းေတြထဲမွာအပါအ၀င္ျဖစ္တဲ့ သြားကုိလည္းအသစ္ဖဲြ႕စည္းႏုိင္ေအာင္၊ သုေတသနျပဳေနၾကဆဲျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလုိမ်က္ေမွာက္ေခတ္ေဆးပညာမွာအေရးပါလာတဲ့ Tissue Engineering ပညာရပ္အေၾကာင္းနည္းနည္းဗဟုသုတအျဖစ္ေရးျပခ်င္ပါတယ္။ Tissue Engineering မွာမရွိမျဖစ္လုိအပ္တဲ့အရာ ၃ခုရွိပါတယ္။ Cells-ဆဲလ္ေတြ၊ Signal လုိ႔ေခၚတဲ့ ဒီဆဲလ္ေတြကုိအသစ္ဖဲြ႕စည္းေစခ်င္တဲ့တစ္ရွဴးအျဖစ္ဖဲြ႕စည္းေစေအာင္လွဳံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ ဓာတ္ေတြနဲ႔ ဆဲလ္ေတြတြယ္ကပ္ပြားမ်ားျပီးတစ္ရွဴးဖဲြ႕စည္းႏုိင္ေအာင္ေထာက္ကူေပးတဲ့ scaffold ေခၚတဲ့ပစၥည္းေတြျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ဒီလုိTissue Engineering သုေတသနေတြလုပ္မယ့္ သူေတြဟာ၊ ကုိယ္တည္ေဆာက္မယ့္ကုိယ္အဂါၤအစိတ္အပုိင္းနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဆဲလ္ေတြအေၾကာင္း၊ ကုိယ္ခႏၶာအစိတ္အပုိင္းအမ်ဳိးမ်ိဳးအတြက္ဆုိင္ရာဆဲလ္အသီးသီးအျဖစ္အသြင္ေျပာင္းႏုိင္တဲ့ ပင္မဆဲလ္လုိ႔ေခၚတဲ့ stem cells အေၾကာင္းေတြ၊ ဒီလုိအသြင္ေျပာင္းျပီးတစ္ရွဴးေတြျဖစ္တည္ေစႏုိင္ဖုိ႔လုိအပ္တဲ့signal ဓာတ္ေတြအေၾကာင္းေလ့လာသေဘာေပါက္ရတဲ့အျပင္၊ Biomaterials လုိ႔ေခၚတဲ့ သက္ရွိကုိယ္ခႏၶာထဲမွာထည့္သြင္းအသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ပစၥည္းေတြအေၾကာင္းကုိလည္းသိရပါတယ္။ ဒါေတြကုိေပါင္းစပ္ျပီး၊ ကုိယ္အဂါၤအစိတ္အပုိင္းေတြကုိျဖစ္ေပၚဖဲြ႕စည္းလာႏုိင္ေအာင္ Tissue Engineering အတတ္ပညာနဲ႔လုပ္ေဆာင္ရပါတယ္။

ကၽြန္္ေတာ္လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့သုေတသနကေတာ့၊ သြားနဲ႔ခံတြင္းမွာသာမက၊ အေထြေထြေဆးပညာအတြက္ပါအသုံးတဲ့မယ့္၊ အရုိးသားတည္ေဆာက္ျခင္း Bone Tissue Engineering ျဖစ္ပါတယ္။ အရုိးဟာကုိယ္ခႏၶာအဂါၤအစိတ္အပုိင္းေတြကုိေထာက္ပံ့ကာကြယ္ေပးထားတဲ့အေရးၾကီးတဲ့တစ္ရွဴးတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ သြားေတြဟာလည္းအရုိးသားထဲမွာတည္ျမဲေနၾကရတယ္။ သြားႏွဳတ္လုိက္ရရင္ ဒီအရုိးသားက တျဖည္းျဖည္းနိမ့္ဆင္းပါးလ်ားသြားပါတယ္။ အရုိးသားမရွိေတာ့ရင္ သိပ္နိမ့္သြားရင္ သြားတုေတြျပန္စုိက္လုိ႔မရေတာ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ကင္ဆာေၾကာင့္ အရုိးသားကုိလွီးထုတ္လုိက္ရသူေတြ ေမြးရာပါႏွဳတ္ခမ္းကဲြအာေခါင္ကဲြေရာဂါရွင္ေတြအတြက္ အရုိးသားသစ္ျပန္တည္ေဆာက္ေပးဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။
သဘာ၀ကုိယ္ခႏၶာထဲမွာ၊ အရုိးဆဲလ္ေတြကုိ အရုိးသားသစ္တည္ေဆာက္လာေစေအာင္လွဳံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့ BMP လုိ႔အတုိေကာက္ေခၚတဲ့ပရုိတိန္းတမ်ိဳးရွိပါတယ္။ ဒီပရုိတိန္းကုိ Biotechnology လုိ႔ေခၚတဲ့ပညာရပ္ကုိသုံးျပီး Recombinant လုိ႔ေခၚတဲ့ လူရဲ႕ပရုိတိန္းဓာတ္ကုိ တျခားသက္ရွိဆဲလ္ေတြမွာဖဲြ႕စည္းတည္ေဆာက္ေစတဲ့မ်ဳိးဗီဇေပါင္းစပ္ျပဳျပင္တဲ့နည္းနဲ႔ဓာတ္္ခဲြခန္းထဲမွာ ထုတ္လုပ္ၾကပါတယ္။ အရုိးသားလုိအပ္ေနတဲ့လူနာေတြမွာသုံးစဲြျပီး၊ အလြန္ထိေရာက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ျပႆနာက၊ ေနာက္ဆုံးေပၚနည္းလမ္းေတြ ပစၥည္းကိရိယာေတြသုံးျပီးထုတ္လုပ္ရတဲ့အတြက္ ေစ်းအရမ္းၾကီးပါတယ္။ အရုိးက်ီးေပါင္းေရာဂါကုဖုိ႔ဒီပရုိတိန္းကုိသုံးရင္ ေဒၚလာ၃၀၀၀ကေန ၅၀၀၀အတြင္းက်ပါတယ္။ ေငြတတ္ႏုိင္တဲ့လူနာေတြအတြက္ဘဲသုံးႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လူနာအမ်ားတတ္ႏုိင္တဲ့ေစ်းမၾကီးတဲ့ကုသနည္းကုိရွာေဖြေနၾကပါတယ္။ ဒီထဲမွာ ကၽြန္ေတာ္လုပ္တဲ့သုေတသနက simvastatin လုိ႔ေခၚတဲ့ ေသြးတြင္းကုိလက္စထေရာအဆီက်ေစတဲ့ေဆးကုိသုံးျပီး Tissue Engineering နည္းပညာနဲ႔အရုိးသားသစ္တည္ေဆာက္တဲ့သုေတသနျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေဆးရဲ႕အာနိသင္က ေသြးအတြင္းကုိလက္စထေရာအဆီဓာတ္က်စတာအျပင္၊ အရုိးဆဲလ္ေတြကုိ BMP ပရုိတိန္းထုတ္ႏုိင္ေအာင္လွဳံ႕ေဆာ္ေပးပါတယ္။ ဒါကုိသုံးျပီး၊ Biomaterials ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔စမ္းသပ္ေပါင္းစပ္ၾကည့္ေနခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္သုေတသနေတြကေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကုိ NewsRx-2007Oct နဲ႔ NewsRx-2009Marchေဆးပညာစာေစာင္ေတြ က ေဖာ္ျပထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ အေကာင္ေလးေတြမွာသုေတသနေအာင္ျမင္ျပီးတဲ့ေနာက္ လူနာေတြမွာသုံးစဲြကုသႏုိင္ဖုိ႔ စျပီး clinical study လုပ္ေနပါျပီ။ မေ၀းေတာ့တဲ့အနာဂတ္မွာအရုိးျပႆနာေတြအတြက္၊ လူနာအမ်ားစုသုံးႏုိင္ျပီး၊ ထိေရာက္တဲ့ေဆးပစၥည္းအျဖစ္အသုံး၀င္လာမယ္လုိ႔ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။
အရုိးအျပင္တျခားကုိယ္အဂၤါအစိတ္အပုိင္းေတြကုိအသစ္တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ့္နည္းပညာေတြတုိးတက္ေတြ႕ရွိျခင္းအားျဖင့္ လူသားေတြကုိ Regenerative Medicine/Regenerative Dentistry ပညာရပ္ေတြနဲ႔ထိထိေရာက္ေရာက္ကုသေပးႏုိင္ပါေစလုိ႔ဆႏၵျပဳလိုက္ရပါတယ္။