Tuesday, October 21, 2008

သြားတုိက္ေဆးေရြး၀ယ္ၾကမယ္


သြားတုိက္ေဆးဆုိတာကုိ အီဂ်စ္ေတြက BC ၅၀၀၀ေလာက္ကတည္းက၊ စသုံးခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ သြားတုိက္တံစေပၚတာက BC ၃၅၀၀ ၀န္းက်င္မွပါ။ အဲဒီေခတ္ကသြားတုိက္ေဆးေတြမွာ ႏြားခြာနဲ႔ၾကက္ဥအခြံကုိမီးရွဳိ႕လုိ႔ရလာတဲ့ျပာေတြကို၊ မီးေတာင္ကေခ်ာ္ရည္ခဲကရတဲ့ေက်ာက္မွဳန္႔ (pumice) နဲ႔ေရာျပီးျပဳလုပ္အသုံးျပဳခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ဂရိနဲ႔ေရာမကလူေတြကေတာ့ ပုိျပီးပြတ္တုိက္လုိ႔ေျပာင္ေအာင္ ေျခထားတဲ့အရုိးမွဳန္႔ေတြ၊ oyster ခြံေတြ၊ မီးေသြးမွဳန္႔ေတြထည့္ခဲ့ၾကျပီး၊ တရုတ္ေတြကေတာ့၊ ဂ်င္ဆင္း-ေဆးေမႊးနဲ႔ဆားတုိ႔ထည့္ခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ေခတ္သစ္သြားတုိက္ေဆးေတြစျပီးသုံးလာၾကတာကေတာ့ ခရစ္ႏွစ္၁၈၀၀ ေလာက္ကစတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုံးက သြားတုိက္ေဆးေတြမွာ ဆပ္ျပာ၊ ေျမျဖဴ၊ ကြမ္းသီး၊ မီးေသြးမွဳန္႔စသည္ျဖင့္ေနရာေဒသကုိလုိက္ျပီးထည့္သြင္းခဲ့ၾကတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ ၁၈၅၀ မတုိင္ခင္အထိ သြားတုိက္ေဆးေတြဟာအမွဳန္႔ပုံစံနဲ႔ဘဲ ေဖာ္စပ္ခဲ့ၾကတာျဖစ္ျပီး ၁၈၅၀က်မွ paste-ပုံစံကုိစတီထြင္ခဲ့ၾကျပီး ၁၈၇၃မွာ Colgate ကသူ႕ရဲ႕သြားတုိက္ေဆးကုိစီးပြားျဖစ္စထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၅ ေနာက္ပုိင္းမွာ သြားတုိက္ေဆးထဲမွာ၊ ခၽြတ္ေဆးအေနနဲ႔ ဆပ္ျပာအစား Sodium lauryl sulphate ကုိအစားထုိးျပီးစသုံးလာၾကပါတယ္။ သြားပုိးစားေရာဂါကုိကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ fluoride ဓာတ္ကုိေတာ့ ၁၉၅၀ေလာက္မွာစျပီးသြားတုိက္ေဆးေတြထဲမွာထည့္သြင္းေဖာ္စပ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။

သြားတုိက္ေဆးနဲ႔သြားတုိက္ရတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္က၊ သြားေပၚကအညစ္အေၾကးေတြ၊ အစာေဟာင္းေတြ၊ ပုိးမႊားလႊာေတြကုိဖယ္ရွားပစ္ဖုိ႔အဓိကျဖစ္ျပီး၊ ဖလုိရုိက္ဓာတ္ပါတဲ့သြားတုိက္ေဆးေတြေပၚလာေတာ့၊ သြားတုိက္ေဆးသုံးတာဟာ၊ သြားမ်က္ႏွာျပင္ေပၚမွာ ဖလုိရုိက္ဓာတ္ထိေတြ႕ေစျပီး၊ သြားပုိးစားေရာဂါကေနထိထိေရာက္ေရာက္ကာကြယ္ႏုိင္ေအာင္ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ပါ ပါလာပါတယ္။

ဖလုိရုိက္-fluoride ဓာတ္ဟာ သြားထဲကကယ္လ္စီယမ္နဲ႔ေပါင္းစပ္ျပီး၊ ပုိမာတဲ့သြားအေပၚလႊာျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ အက္စစ္ေၾကာင့္ေပ်ာ့သြားတဲ့ေၾကြလႊာကုိ ျပန္ျပီးမာလာေစပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဘက္တီးရီးယားပုိးေတြရဲ႕အစာခ်က္လုပ္မွဳကုိဟန္႔တားေပးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖလုိရုိက္ဓာတ္ကသြားပုိးစားေရာဂါကေနကာကြယ္ေပးႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ သြားတုိက္ေဆး၀ယ္တဲ့အခါ၊ ဖလုိရုိက္ဓာတ္ပါမပါ Ingredients-ပါ၀င္ပစၥည္းမ်ားဆုိတဲ့အညႊန္းမွာဖတ္ၾကည့္ျပီး၊ ၀ယ္ယူသင့္ပါတယ္။ အခုေခတ္သြားတုိက္ေဆးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ဖလုိရုိက္ဓာတ္ကုိထည့္သြင္းလာၾကပါျပီ။

ပြတ္တုိက္အားေကာင္းေအာင္ ေက်ာက္မွဳန္႔ေတြအမ်ားၾကီးထည့္ထားတဲ့အရမ္းၾကမ္းလြန္းတဲ့သြားတုိက္ေဆးကုိမသုံးသင့္ပါဘူး။ တုိက္ဖန္မ်ားလာရင္ေၾကြလႊာတျဖည္းျဖည္းျပဳန္းသြားတတ္ပါတယ္။ ခံတြင္းရနံ႔သင္းေအာင္ဆုိျပီး Menthol မ်ားမ်ားထည့္ထားတဲ့သြားတုိက္ေဆးေတြဟာလည္း၊ ပူလြန္းစပ္လြန္းျပီးၾကာရင္ခံတြင္းသားႏုႏုေတြကုိ ေလာင္ေစပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားအေရာင္ျဖဴေစတဲ့သြားတုိက္ေဆးတုိ႔၊ ခံတြင္းနံ႔သင္းေစတဲ့သြားတုိက္ေဆးတုိ႔၊ အမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာ္ျငာေနၾကတာကုိ နားမေယာင္ဘဲ၊ ဖလုိရုိက္ပါ၀င္ျပီး၊ ႏူးညံ့တဲ့၊ အပူအစပ္ဓာတ္ေတြအလြန္အကၽြံထည့္မထားတဲ့သြားတုိက္ေဆးမ်ဳိးကုိဘဲ ေရြး၀ယ္သင့္ပါတယ္။

8 comments:

Unknown said...

သြားကုိ ျဖဴေအာင္ ျခစ္တာေတြက ခဏခဏလုပ္ရင္ ျပႆနာ ရွိပါသလား။ ပါးစပ္ထဲမွာ ဖာရာေတြ စြပ္ရာေတြနဲ႔ မေနတတ္လုိ႔ ပုိးစားထားတဲ့ သြားအေပါက္ကုိ မဖာဘဲ ေနာက္ပုိးမစားေအာင္ဘဲ ကာကြယ္မယ္ဆုိ ရလားရွင္။

Dr. Nyan said...

သြားကုိေက်ာက္ေတြေျပာင္စင္သြားေအာင္တႏွစ္တစ
္ၾကိမ္ေလာက္ေဆးခန္းမွာ ျခစ္ေပးသင့္ပါတယ္။ သြားဖုံးေအာက္မွာ အနည္းနဲ႔အမ်ားေက်ာက္တည္ႏုိင္ျပီး
သာမန္အားျဖင့္မေတြ႕ႏုိင္ပါဘူး။ သြားေဆးခန္းမွာကိရိယာေတြနဲ႔စစ္ေဆးၾကည့္ရင္သိႏုိင္
ပါတယ္။ အဲဒီလုိျခစ္တာက ျပႆနာမရွိပါဘူး။
တခ်ဳိ႕ကကြမ္းယာေဆးလိပ္ေၾကာင့္သြားအေရာင္ေတြ
မေကာင္းလုိ႔သြားျခစ္ခုိင္းတတ္ပါတယ္။ ဒီအေရာင္ေတြက သြားမွာ စဲြကပ္လြန္းတာမုိ႔ ေက်ာက္
ျခစ္သလုိအလြယ္တကူမကြာႏုိင္ပါဘူး။ အၾကာၾကီးျခစ္
ရေလ့ရွိပါတယ္။ ေျပာင္သြားျပီးျပန္သုံးရင္လည္းခ်က္ခ်င္း
အေရာင္ျပန္ေျပာင္းပါတယ္။ ခဏခဏအေရာင္ေၾကာင့္သြားျခစ္တာဆုိရင္ေတာ့ ၾကာရင္ေၾကြလႊာပြန္းႏုိင္ပါတယ္။
သြားျဖဴေအာင္ သြားျဖဴေဆးကုိသုံးရပါတယ္။ carbamide peroxide / hydrogen peroxide တုိ႔ပါျပီး
သြားမ်က္ႏွာျပင္ေပၚကအစြန္းေတြအျပင္၊ သြားသားထဲကအေရာင္စြန္း (တက္ထရာဆုိင္ကလင္းကုိ
ငယ္ငယ္ကေသာက္ခဲ့ရသူေတြမွာသြားသားအတြင္းက
အ၀ါေရာင္စြန္းတတ္ပါတယ္) ကုိဖယ္ရွားေပးပါတယ္။
ေဆးခနးမွာ ကုိယ့္သြားေတြရဲ႕ပုံစံခြက္အတုိင္းကုိအရင္
ယူျပီး အံခြက္ျပဳလုပ္၊ သြားျဖဴေဆးကုိအံခြက္ထဲထည့္
ျပီး နာရီ၀က္၊တစ္နာရီစသည္ျဖင့္ ေဆးအမ်ဳိးအစားေပၚ
မူတည္ျပီး သြားေပၚမွာတပ္ထားရပါတယ္။ ျပီးရင္သြားကုိ
ေရစင္ေအာင္ေဆးျပီးရင္ျပီးသြားတာပါဘဲ။ အစပုိင္းမွာ သြားက်င္တတ္ပါတယ္။

သြားမွာအေပါက္ရွိေနရင္ အခ်ိန္မဆုိင္းဘဲခ်က္ခ်င္းဖာေထးသင့္ပါတယ္။ သြားေပါက္ေသးတုံးမဖာရင္ လြယ္လြယ္ကူကူသြားအေရာင္အတုိင္းဖာႏုိင္တဲ့သြား
ေပါက္ကၾကီးလာျပီး သတၱဳနဲ႔ဖာမွခုိင္တာ၊ သြားတခုလုံးစြပ္လုိက္ရတာေတြျဖစ္လာပါတယ္။ ပုိလည္းေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားပါတယ္။အဲဒီထက္ပုိဆုိးတာက သြားအတြင္းဆုံးက အာရုံေၾကာေသြးေၾကာေတ
အထိသြားပုိးစားတာေရာက္သြားရင္ အေၾကာသတ္ကုရတာ၊ သြားကုိစြပ္ရတာ၊ အဲလုိကုလုိ႔မရ
ေတာ့တဲ့အေျခအေနဆုိရင္ သြားႏွဳတ္ပစ္လုိက္ရတဲ့အထိ
ဆုိးက်ုိဳးေတြရွိႏုိင္လုိ႔ သြားေပါက္ရွိရင္ ျမန္ျမန္ဖာေထးဖုိ႔
တုိက္တြန္းပါရေစခင္ဗ်ား။

Taungoo said...

ဆရာေရ
ဒါဆို ကိုးလ္ဂိတ္က ပထမဆံုးေပါ့။ သြားတိုက္ေဆး အလြယ္တကူ ဝယ္မရတဲ့ေဒသေတြမွာ မီးေသြးတို႔ ဆားတို႔နဲ႔ တိုက္တာကေရာ ေဆးပညာအျမင္နဲ႔ သင့္ေလ်ာ္ပါရဲ့လားဆရာ။

Dr. Nyan said...

ဟုတ္ကဲ့..ေမးခြန္းေလးအတြက္ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕ေနရာေတြမွာ အစဥ္အဆက္ကစလုိ႔
ဆား၊မီးေသြးတုိ႔နဲ႔တုိက္ေလ့ရွိၾကတယ္။ လက္နဲ႔တုိ႔ျပီးပြတ္
တုိက္ၾကတာပါ။ ေၾကြလႊာျပဳန္းတီးတာကုိ ပုိျပီးေတြ႔ရပါတယ္။ ဘာလုိ႔လဲဆုိေတာ့
(၁) ၾကမ္းပါတယ္။ ဆားဆုိလည္းစားပဲြတင္ဆားသုံးတဲ့သူနည္းပါတယ္။ ဆားၾကမ္းကုိဘဲ အသုံးမ်ားၾကတာပါ။
(၂) သြားတုိက္တံနဲ႔မဟုတ္ဘဲလက္ညိွဳးစတာေတြနဲ႔တုိက္ရလုိ႔ သြားၾကားေတြေရာက္ေအာင္မတုိက္ႏုိင္ဘဲ ေရွ႕မ်က္ႏွာျပင္ေတြကုိဘဲေရာက္ျပီး ၾကာေတာ့ မ်က္ႏွာျပင္ေၾကြလႊာေတြပြန္းလာတာပါဘဲ။
(၃) လက္နဲ႔တုိက္ရင္သြားၾကားက အစာေတြမေျပာင္ႏုိင္ပါဘူး။ (သြားၾကားမွာအစာပုိက်န္တတ္တာပါ)
(၄) မီးေသြးတုိ႔ဆားတုိ႔ကုိပုိးသတ္ျပီးသုံးတာမဟုတ္လုိ႔
သြားဖုံးေတြမွာေရာဂါပုိး၀င္ႏုိင္တဲ့အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။
(၅) ခံတြင္းထဲကေန ဆားဓာတ္ေတြအမ်ားၾကီးကုိယ္
ထဲ၀င္ႏုိင္လုိ႔ ေသြးတုိးေရာဂါသည္ေတြပုိဆုိးႏုိင္ပါတယ္။
တခ်ဳိ႕လူၾကီးေတြေျပာတာၾကားဖူးပါတယ္။ တုိ႔တုံးကဆားမီးေသြးနဲ႔ဘဲတုိက္လာတာဘာသြားေရာဂါမွမျဖစ္ဘူး..ဆုိျပီး။ အေျဖက အဲဒီအခ်ိန္တုံးက ခုေခတ္လုိအခ်ဳိသြားေရစာမ်ားမ်ားစားသုံးေလ့မရွိဘူး။
လဘက္ရည္၊ေကာ္ဖီဆုိလည္းအၾကာၾကီးစိမ္ျပီး ဆုိင္ထုိင္ေသာက္ေလ့မရွိခဲ့ဘူး။ အစာစားျပီးေရေႏြးၾကမ္း ေသာက္တာစတဲ့ ေကာင္းတဲ့အေလ့အက်င့္ေတြရွိခဲ့တယ္။ဒါေၾကာင့္သြားပုိးစားေရာဂါအျဖစ္နည္းခဲ့တယ္။
ဒါေပမယ့္၊ ဆံျဖဴသြားက်ဳိးဆုိတဲ့ေ၀ါဟာရလုိဘဲ အသက္ၾကီးလာတဲ့အခ်ိန္မွာ (သြားေက်ာက္ေတြတည္ျပီးေရစီးကမ္းျပဳိသြားဖုံးေရာင္
ေရာဂါေၾကာင့္) သြားေတြအလုိလုိနဲ႔လာျပီးကၽြတ္ၾကရပါတယ္။ သြားဖုံးေရာင္ေရာဂါကမနာလုိ႔ ေရာဂါျဖစ္လုိ႔ျဖစ္မွန္းမသိပါဘူး။ အမွန္ေတာ့သြားတုိက္နည္းမွန္မယ္၊ မွန္မွန္တုိက္မယ္ဆုိရင္ ဆံျဖဴတုိင္းသြားမက်ဳိးပါဘူး။

nu-san said...

ဆရာ Blog ကုိ ဒီေန႔မွ ေအးေအးေဆးေဆး လာဖတ္ရလုိ႔ သြားနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဗဟုသုတေတြ အမ်ားၾကီးရပါတယ္။ comment ထဲက အေမးအေျဖေတြအထိ ဖတ္ရတာ စိတ္၀င္စားဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာေရာ ဒီမွာပါ သုံးေနၾကတဲ့ Listrine ေဆးရည္လုိမ်ိဳး ေဆးေတြကေရာ လူကုိ အႏၲရာယ္ျပဳပါသလား ဆရာ။

Dr. Nyan said...

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္မႏုစံ။
Listerine လုိငုံေဆးေတြက လူကုိအႏၱရာယ္မျဖစ္ေစႏုိင္ပါဘူးခင္ဗ်ား။ ခံတြင္းထဲကပုိးမႊားေတြအေရအတြက္ကုိ ေလ်ာ့နည္းေစျပီး၊ သြားဖုံးေရာင္တာကုိ သက္သာေစပါတယ္။ သြားမတုိက္ႏုိင္တဲ့လူနာေတြ၊ သြားညွိကုကိရိယာေတြတပ္ထားရသူေတြ၊ သြားစုိက္ထားသူေတြ၊ သြားႏွဳတ္ထားခါစနဲ႔ သြားနဲ႔ခံတြင္းခဲြစိတ္ကုသမွဳလုပ္ထားရတဲ့သူေတြအတြက္ ဒီငုံေဆးေတြက အမ်ားၾကီးအက်ဳိးရွိပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ သာမန္လူေတြမွာေတာ့ သြားတုိက္တာ၊ သြားၾကားထုိးၾကိဳးသုံးတာပုံမွန္မလုပ္ဘဲ ငုံေဆးငုံတာတခုတည္းနဲ႔အစားထုိးလုိ႔မရပါဘူး။ ငုံေဆးကအဓိကမဟုတ္ဘဲ အကူမွ်သာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

Anonymous said...

ဆရာခင္ဗ်ာ

ရင္ထဲကသက္သက္ said...

မဂၤလာပါဆရာ။ ။ အခုလို ဆရာဆည္းပူးေလ့လာထားတဲ့ပညာနဲ႔ ေလာက အက်ိဳးကို သယ္ပိုးထမ္းေဆာင္ေနတာကို အရမ္းပဲဂုဏ္ယူေလးစားမိပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။ ဆရာ့ကို အကူအညီေတာင္းခ်င္တာက ကၽြန္ေတာ္ ကိုးတန္း၊ဆယ္တန္း ေလာက္ကတည္းက ကြမ္းစားလာတာ အခု ငါးႏွစ္နီးပါးေလာက္ေတာင္ရိွေနပါၿပီခင္ဗ်ာ အဲ့ဒါ ကၽြန္ေတာ့သြားမွာ ကြမ္းေက်ာက္တယ္ေနသလို ကြမ္းေက်ာက္ အနီေတြ အနည္းအက်င္းျဖစ္ေပၚေနပါတယ္ခင္ဗ်ာ အဲ့ဒါကို ကၽြန္ေတာ္ ကြမ္းေက်ာက္ေတြ ကင္းစင္ပေပ်ာက္သြားေအာင္ အေကာင္းဆံုး ၊အထိေရာက္ဆံုး၊ အလြယ္ကူဆံုး မည္သို႔ ကုသမႈခံယူရင္ ေကာင္းမည္ဆိုတာကို သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။ ေက်းဇူးျပဳ၍ ေျဖၾကားေပးပါခင္ဗ်ာ