Thursday, November 6, 2008

ကေလးၾကီးသြားမ်ား ၾကဳိဖာေထးထားေပးၾကစုိ႔လား။

image from cosmeticwhitesmiles.co.uk

သြားပုိးလည္းမစားဘဲနဲ႔သြားဖာရမယ္တဲ့..ဒီဆရာ၀န္ေဘာ္ခ်က္ျပီ..လုိ႔ေတြးေနၾကမလားမသိဘူးေနာ္။ အေၾကာင္းကဒီလုိပါ။ အရင္ပုိ႔စ္ေတြမွာကၽြန္ေတာ္ေျပာဖူးသလုိဘဲ၊ အရင္ဆုံးေပါက္တဲ့ၾကီးသြား..အရင္ဆုံးပုိးစားရတယ္..ဆုိတာအမွန္ပါဘဲ။ အသက္ ၆-၇ႏွစ္အရြယ္မွာစေပါက္တဲ့ ၾကီးသြားအံသြားေတြဟာ၊ ပုိးစားအမ်ားဆုံး၊အႏွဳတ္ရခံဆုံး၊ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔သြားျပန္စုိက္ရဆုံးသြားျဖစ္ပါတယ္။ အံသြားေတြပုိးစားရင္မ်ားေသာအားျဖင့္္ အစာ၀ါးတဲ့မ်က္ႏွာျပင္ (occlusal surface) ကစျပီးစားခံရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လုိ႔ထင္ပါသလဲ။ ဒီပုံကုိၾကည့္ရင္အေျဖရပါလိမ့္မယ္။

အံသြားတုိင္းရဲ႕၀ါးတဲ့မ်က္ႏွာျပင္မွာသဘာ၀ကေပးထားတဲ့ ခ်ဳိင့္ေတြ (pits) ေျမာင္းေတြ (fissures) ပါေနပါတယ္။ အစာစားျပီးတဲ့ေနာက္၊ အစာၾကြင္းက်န္ေတြက ဒီသဘာ၀ခ်ဳိင့္ေျမာင္းေတြထဲမွာ က်န္ေနခဲ့ျပီး မသန္႔ရွင္းမဖယ္ရွားဘဲအခ်ိန္ၾကာသြားရင္၊ ပုိးမႊားေတြလာခုိေအာင္း၊ ပြားမ်ား၊ အစာခ်က္ၾကျပီး၊ အက္စစ္ဓာတ္ေတြထုတ္ၾကလုိ႔၊ ဒီေနရာေတြကုိပုိးစစားပါေတာ့တယ္။

(၀ါးဖန္မ်ားတဲ့လူၾကီးေတြကေတာ့ အံတုိေနျပီ..ဆုိသလုိဘဲ သြားသားေတြကပြတ္တုိက္ဖန္မ်ားလာလုိ႔ နိမ့္က်သြားတဲ့အတြက္ ဒီခ်ဳိင့္ေတြေျမာင္းေတြကသိပ္မထင္ရွားေတာ့ပါဘူး။ လူၾကီးေတြက်ေတာ့ သြားျခင္းသြားေဘးတုိက္ပြတ္တုိက္ဖန္မ်ားတာရယ္၊ သြားဖုံးသားနိမ့္လာတာရယ္ေၾကာင့္၊ သြားၾကားမွာအစာေတြညပ္ျပီး၊ ပုံမွန္သြားၾကားထုိးၾကဳိးနဲ႔သုံးျပီး မဖယ္ရွားႏုိင္ရင္၊ သြားႏွစ္ေခ်ုာင္းၾကားကစျပီးပုိးစားတာမ်ားပါတယ္။)

ဒီလုိငယ္စဥ္ကတည္းကၾကီးသြားေတြသြားပုိးစားတာ၊ ေစာေစာစီးစီးႏွဳတ္ခံရတာ၊ ေငြအကုန္ခံျပီးျပန္စုိက္ရတာ၊ လူတစ္သက္စုိက္သြားတစ္သက္ခံရုိးထုံးစံမရွိလုိ႔ ခဏခဏျပန္အသစ္လဲရတာ၊စုိက္သြားကုိအသစ္မလဲမိလုိ႔ေဘးသြားေတြပုိးစားကုန္တာ..စတဲ့မဆုံးႏုိင္တဲ့ဒုကၡေတြကၾကိဳတင္ကာကြယ္ေပးႏုိင္တဲ့ထိေရာက္တဲ့နည္းလမ္းကေတာ့ ပုိးမစားခင္ ကေလးဘ၀ကတည္းက ဒီၾကီးသြားေတြရဲ႕ခ်ဳိင့္ေတြေျမာင္းေတြကုိ၊ ပိတ္လုိက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလုိခ်ဳိင့္ေတြေပၚကုိ composite resin ဆုိတဲ့သြားဖာတဲ့ေဆးေလးကုိျဖည့္လုိက္ျပီး...

ေရာင္ျခည္ေလးစကၠန္႔ ၂၀-၄၀ ေလာက္ျပလုိက္တာနဲ႔မာသြားပါတယ္။ (ဒီအလင္းေရာင္ျခည္က visible blue light ပါ။ မ်က္လုံးနဲ႔တုိက္ရုိက္မၾကည့္ရင္ဘာအႏၱရာယ္မွမရွိပါဘူး။ ေဆးကုိအေပ်ာ့အေျခအေနမွာ ကုိယ္လုိသလုိပုံေဖာ္ျဖည့္သိပ္ျပီးမွ၊ ေရာင္ျခည္ျပလုိက္ရင္၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့လွဳိင္းအလ်ားရွိတဲ့အလင္းေရာင္ထိရင္မာခဲသြားေစတဲ့ဓာတ္ထည့္ထားတဲ့အတြက္မာသြားတာျဖစ္ပါတယ္)ခ်ဳိင့္ေျမာင္းမရွိတဲ့သြားမ်က္ႏွာျပင္ျဖစ္သြားပါျပီ။

ဒီၾကဳိတင္ကာကြယ္သြားဖာျခင္းကုိ Pits and fissure sealant - ခ်ဳိင့္ေျမာင္းေတြကုိပိတ္ဆုိ႔ျခင္းလုိ႔ေခၚပါတယ္။ အစာခုိစရာေနရာမရွိေတာ့တာရယ္၊ ဖာတဲ့ေဆးထဲမွာ သြားပုိးစားတာကာကြယ္တဲ့ဖလုိရုိက္ဓာတ္ထည့္ထားျပီး၊ နည္းနည္းခ်င္း၊ တစိမ့္စိမ့္ဖလုိရုိက္ဓာတ္ကုိသြားေပၚထုတ္လႊတ္ေပးေနတာရယ္ေၾကာင့္္၊ သြားပုိးစားေရာဂါကုိ၊ ႏွစ္ေတြအေတာ္ၾကာတဲ့အထိအေကာင္းဆုံးကာကြယ္ေပးႏုိင္တာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာတုန္းကေတာ့ ေဆးခန္းလာျပတဲ့ကေလးမိဘေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိရွင္းျပျပီး၊ လုပ္ေပးခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒါက ကုိယ့္ကေလးကုိေပးႏုိင္တဲ့က်န္းမာေရးလက္ေဆာင္ဘဲေလ။

2 comments:

Unknown said...

How about me, sayar? I am 37years old. Can I also have it?

Dr. Nyan said...

Oh, you are also 71- born! Of course, Ko Wai Toe. If there are some teeth still presenting with deep pits and fissures, they can be sealed for prevention. However, at this age, interproximal caries between two teeth becomes more common. Now I have to use dental flosses to remove food debris between molars as food impaction between teeth is becoming more frequent for me. I will write about interproximal cleaning in posts later.