အလွအပရဲ႕လ်ဳိ႕၀ွက္ခ်က္မ်ား - လွပတဲ့အျပဳံး

မ်က္ႏွာေလးဘယ္ေလာက္လွလွ အျပဳံးမလွရင္မျပည့္စုံေသးပါဘူး။ လွပတဲ့အျပဳံးကုိျဖည့္စြမ္းေပးႏိုင္တာက သြားေလးေတြပါ။ သြားနဲ႔မ်က္ႏွာအလွအပဆက္စပ္ေနတာကုိ အရပ္ေျပာနဲ႔ေတာင္သိႏုိင္ပါတယ္။ သြားက်ဳိးရင္ပါးက်ဳိးတယ္..တဲ့။ ဆုံးရွဳံးသြားတဲ့သြားကုိျပန္အစားမထုိးရင္၊ အစာ၀ါးတာ၊ စကားေျပာပီသတာမွာထိခုိက္တာတင္မကဘဲ ပါးေတြႏွဳတ္ခမ္းေတြခ်ဳိင့္သြားတာကုိဆုိလုိခ်င္ၾကတယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေရွ႕သြားေတြပုံမက်ရင္၊ က်ဳိးေနရင္ပုိျပီးသိသာပါတယ္။ ျပဳံးအလွဆုိတာရဲ႕စံေတြကုိဗဟုသုတေ၀မွ်လုိက္ပါတယ္။

ေရွ႕မ်က္ႏွာစာရွဳေထာင့္
၁။ မ်က္ဆံႏွစ္လုံးကုိဆက္တဲ့လုိင္း (AB) ဟာ၊ သြားေတြရဲ႕ကုိက္၀ါးတဲ့မ်က္ႏွာျပင္ေတြကုိဆက္ဆဲြထားတဲ့လုိင္း(CD) နဲ႔ျပဳိင္ေနရပါမယ္။ Fig-6



၂။ ေရွ႕အလယ္သြားႏွစ္ေခ်ာင္းဟာ မ်က္ႏွာရဲ႕ကန္႔လန္႔ျဖတ္အလယ္မ်ဥ္းတဖက္တခ်က္မွာညီညီညာညာရွိေနရပါမယ္။ ဒါကုိ symmetry - အခ်ဳိးညီျခင္းလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ႏွာေခါင္းနဲ႔အေပၚႏွဳတ္ခမ္းၾကားကေဒါင္လုိက္ေျမာင္း (philtrum) ဟာလည္း ဒီအလယ္မ်ဥ္းေပၚမွာဘယ္ညာမေစာင္းဘဲရွိေနရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေပၚေအာက္ႏွဳတ္ခမ္းႏွစ္ခုဟာလည္း ဘယ္ညာအပုိအလုိမရွိအခ်ဳိးညီရွိေနတာဟာစံျဖစ္ပါတယ္။


ေဘးတုိက္ရွဳေထာင့္
၁။ ႏွာေခါင္းေအာက္ေျခနဲ႔အေပၚႏွဳတ္ခမ္းတုိ႔ဆုံတဲ့ေထာင့္-Nasolabial angle ဟာ ေထာင့္မွန္က်ေနရပါမယ္။ fig. 7
အေပၚေရွ႕သြားသုိ႔မဟုတ္သြားဖုံးရုိးေခါတဲ့သူေတြမွာ ဒီေထာင့္ဟာ ၉၀ဒီဂရီထက္က်ဥ္းေနပါတယ္။ convex profile လုိ႔ေခၚပါတယ္။ မ်က္ႏွာခုံးေပါ့ေလ။ ၉၀ဒီဂရီထက္မ်ားေနရင္ေတာ့၊ အေပၚသြား-သြားဖုံးရုိးကအတြင္းကုိေရာက္ေနလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ concave profile မ်က္ႏွာခြက္လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ေရွ႕သြားေတြႏွဳတ္ထားရတဲ့သူေတြမွာ၊ ၾကာရင္သြားဖုံးရုိးပါအတြင္းကုိနိမ့္၀င္သြားလုိ႔ concave profile ျဖစ္သြားပါတယ္။ သြားတုျပန္ထည့္တဲ့အခါ၊ နိမ့္က်သြားတဲ့သြားဖုံးရုိးအတြက္ပါ၊ အစားထုိးေပးရပါတယ္။ မဟုတ္ရင္၊ အေပၚႏွဳတ္ခမ္းကုိပင့္ေထာက္မထားႏုိင္လုိ႔ သဘာ၀မ်က္ႏွာအလွျပန္မရႏုိင္ပါဘူး။


၂။ ႏွာေခါင္းထိပ္နဲ႔ေမးဖ်ားထိပ္ကုိဆက္ဆြဲတဲ့မ်ဥ္းကုိ Rickets E-Plane လုိ႔ေခၚပါတယ္။ အေပၚႏွဳတ္ခမ္းဟာဒီမ်ဥ္းကေန ၄မီလီမီတာ၊ ေအာက္ႏွဳတ္ခမ္းဟာ ၂ မီလီမီတာကြာေ၀းေနရပါတယ္။


ႏွဳတ္ခမ္းနဲ႔သြားမ်ား

၁။ ျပဳံးရယ္လုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာအေပၚႏွဳတ္ခမ္းဟာ၊ အေပၚေရွ႕သြားေတြရဲ႕၄ပုံ၁ပုံသာသာေလာက္ကုိဘဲဖုံးထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏွဳတ္ခမ္းနိမ့္တဲ့သူေတြမွာ သြားရဲ႕တစ္၀က္ထက္ပုိျပီးဖုံးထားရင္သြားအလွမေပၚႏုိင္လုိ႔ စံႏွဳန္းျပည့္လွပတဲ့အျပဳံးမျဖစ္ႏုိင္သလုိ၊ ႏွဳတ္ခမ္းကအေပၚကုိျမင့္လြန္းလုိ႔၊သြားအရင္းသြားဖုံးထိေပၚေနရင္ေတာ့ gummy smile - သြားဖုံးျပဳံး လုိ႔ေခၚပါတယ္။ ပုံ (i)


၂။ အေပၚေရွ႕သြားေတြရဲ႕အဖ်ားေတြကုိဆက္ဆြဲတဲ့မ်ဥ္းဟာ ေအာက္ဖက္ကုိခုံးတဲ့မ်ဥ္းေကြး (convex curve) ပုံျဖစ္ေနရင္အလွဆုံးပါဘဲ။
မ်ဥ္းတစ္တန္းတည္း(straight line)နဲ႔အေပၚဖက္ခြက္တဲ့မ်ဥ္းေကြး (concave curve) တုိ႔လည္းျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။


၃။ ျပဳံးလုိက္တဲ့အခါမွာ အေပၚေရွ႕သြားအဖ်ားေတြဟာ ေအာက္ႏွဳတ္ခမ္းနဲ႔နည္းနည္းေလးကြာေန၊ ဒါမဟုတ္ထိရုံေလးထိေနရပါတယ္။


၄။ အျပည့္ျပဳံးရယ္လုိက္ရင္ေပၚတဲ့သြားအေခ်ာင္းေရ - ၆ေခ်ာင္း (ဘယ္ဖက္စြယ္သြားမွညာဖက္စြယ္သြားအထိ)၊ ၈ေခ်ာင္း (ဘယ္ဖက္ပ-အံကေလးသြားမွညာဖက္ပ-အံကေလးသြားအထိ)၊ ၁၀ေခ်ာင္း (ဘယ္ဖက္ဒု-အံကေလးသြားမွညာဖက္ဒု-အံကေလးသြားအထိ)ေပၚေနတတ္ၾကပါတယ္။ အံသြားေတြအထိေပၚတဲ့သူေတြလည္းရွိပါတယ္။



၅။ Philtrum၊ နဲ႔အေပၚေအာက္ေရွ႕အလယ္သြားႏွစ္ေခ်ာင္းတုိ႔ဟာ၊ မ်က္ႏွာအလယ္ေခါင္ေဒါင္လုိက္မ်ဥ္းနဲ႔အျပဳိင္ရွိေနရပါတယ္။ အေပၚေအာက္အလယ္ေရွ႕သြားႏွစ္ေခ်ာင္း (upper and lower central incisors) ၾကားကုိဆက္ဆဲြတဲ့မ်ဥ္းဟာ အလယ္မ်ဥ္းေပၚမွာ မေစာင္းဘဲတည့္တည့္ရွိေနရပါမယ္။



၆။ ျပဳံးရယ္ေနတဲ့အခါ ႏွဳတ္ခမ္းေထာင့္စြန္းနဲ႔ေဘးသြားေတြၾကားမွာကြက္လပ္ေသးေသးေလးလြတ္ေနတာပုံမွန္ျဖစ္ပါတယ္။ (bilateral negative spaces)

ကၽြန္ေတာ္မာစတာဘဲြ႕အတြက္အထူးျပဳေလ့လာခဲ့တဲ့ ဘာသာကသြားတုေဆးပညာ - Prosthetic Dentistry ပါ။ မ်က္ႏွာေမးရုိးနဲ႔သြားစတာေတြကုိ ျပန္အစားထုိးကုသတဲ့ပညာရပ္ပါ။ ဒီလုိကုသရာမွာ ဒီအခ်က္ေတြက အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္မွာဆုံးရွဳံးသြားတဲ့သြားေတြ၊ မ်က္ႏွာနဲ႔ေမးရုိးေတြျပန္အစားထုိးတဲ့အခါ၊ သဘာ၀နဲ႔တူေအာင္၊ ျပဳံးအလွျပန္ရေအာင္၊ ဒီအခ်က္ေတြကုိျမင္ေအာင္ၾကည့္ျပီး ကုသမွဳေပးရပါတယ္။ သြားညွိကုပညာ - Orthodontics မွာလည္း၊ သြားေတြ၊ သြားဖုံးရုိးေတြကုိေနရာမွန္ေအာင္ဆဲြညွိတဲ့အခါ ဒီစံႏွဳန္းေတြနဲ႔ညွိျပီးလုပ္ရပါတယ္။
ေနာက္ဆုံး၀န္ခံခ်င္တာကေတာ့၊ မ်က္ႏွာ၊သြားစတဲ့ ရုပ္ခႏၶာေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ကလွပေအာင္ျပဳျပင္ကုသေပးႏုိင္ေပမယ့္၊ မလွတဲ့စိတ္ကုိေတာ့ မျပဳျပင္ေပးႏုိင္ပါဘူး။ စိတ္ယုတ္စိတ္ပုတ္၊ စိတ္ဆုိးစိတ္ေကာက္၊ စတဲ့စိတ္မလွတာေတြကုိေတာ့ ကုိယ့္ကုိကုိယ္ျမင္ေအာင္ၾကည့္ျပီးကုိယ္တုိင္ျပင္ႏုိင္မွ စိတ္အလွေတြရၾကမွာျဖစ္ပါေၾကာင္းေရးသားလုိက္ရပါတယ္။
ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာျပဳံးအလွပုိင္ရွင္ေတြျဖစ္ၾကပါေစ။