Friday, June 26, 2009

Recurrent aphthous ulcers သုိ႔မဟုတ္ ဒုကၡေပးတဲ့အနာေလးေတြ




Recurrent aphthous ulcers လုိ႔ေခၚတဲ့ ခံတြင္းထဲမွာ တခါတေလေပါက္တတ္ျပီး၊ ဆုိးဆုိးရြားရြားအနာေလးေတြ၊ ျဖစ္ဖူးသူေတြခံစားဖူးၾကမယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ အရပ္အေခၚ canker sore လုိ႔ေခၚပါတယ္။ လူတုိင္းမျဖစ္တတ္ပါဘူး။ ဒီအနာေလးေတြက၊ မ်ဳိးရုိးလုိက္ျပီးျဖစ္ေစ၊ ကုိယ္စိတ္ပင္ပန္းမွဳ stress မ်ားတဲ့အခါျဖစ္ေစ၊ အိပ္ေရးခဏခဏပ်က္တဲ့အခါျဖစ္ေစ၊ ခံတြင္းထဲက ပုိးမႊားေတြေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ ကုိယ္ခႏၶာရဲ႕တျခားေနရာမွာ ေရာဂါတစ္ခုခုရွိတဲ့အခါျဖစ္ေစ ေပါက္ေလ့ရွိပါတယ္။ ျဖစ္ေစတဲ့အေၾကာင္းရင္းအေျခခံကုိ ေသခ်ာမသိၾကေသးေပမယ့္၊ autoimmune လုိ႔ေခၚတဲ့ကုိယ့္ခႏၶာကုိယ္ရဲ႕ေရာဂါခုခံအားစနစ္က ခႏၶာကုိယ္ကုိမွားျပီးျပန္တုိက္ခုိက္မိတာ၊ ပုိးမႊားစတာကုိတန္ျပန္ရင္းထြက္လာတဲ့ဓာတ္ေတြက၊ ခႏၶာကုိယ္ကုိထိခုိက္ေစတာ တစ္ခုခုေၾကာင့္လုိ႔ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔မိသားစုထဲမွာ၊ ေဖေဖရယ္၊ အမအၾကီးဆုံးရယ္၊ ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ညီေလးရယ္ ဒီအနာေလးေတြခၾကာခဏေပါက္ပါတယ္။ တျခားေမာင္ႏွမႏွစ္ေယာက္က လုံး၀မျဖစ္ပါဘူး။ ေက်ာင္းသားဘ၀ကဆုိ စာေမးပြဲခ်ိန္ဆုိ ညလုံးေပါက္စာက်က္တာရယ္၊ စိတ္လွဳပ္ရွားတာရယ္၊ ေပါင္းလုိက္ေတာ့ အျမဲ အနာေတြထြက္ပါတယ္။

ဒီအနာေလးေတြက အလုိလုိေနရင္းလည္းေပါက္လာတတ္တယ္။ အျဖစ္အမ်ားဆုံးက ေအာက္ႏွဳတ္ခမ္းအတြင္းကအသားေနရာ၊ ပါးေစာင္သား၊ လွ်ာအရင္းတုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ တခါတေလ ဟုိးအာေခါင္ေနာက္၊ လွ်ာေနာက္ဖက္ကအသားေပ်ာ့ေနရာမွာ ေပါက္တတ္ျပီး၊ အစာစားေရေသာက္တုိင္းနာလုိ႔၊ sore throat လုိ႔ေခၚတဲ့ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ tonsilitis လုိ႔ေခၚတဲ့ အာသီးေရာင္တာေတြနဲ႔မွားတတ္ပါတယ္။ ပါးေစာင္သားတုိ႔၊ ႏွဳတ္ခမ္းအတြင္းသားတုိ႔၊ လွ်ာတုိ႔ကုိ မေတာ္တဆကုိက္မိလုိက္ရာကလည္း ေနာက္တစ္ရက္ႏွစ္ရက္အၾကာမွာထြက္လာတတ္ပါတယ္။
အနာေလးေတြက ၃-၄ မီလီေလာက္ဘဲရွိေပမယ့္၊ အရမ္းနာပါတယ္။ ေရထိေတာင္နာ၊ တံေတြးနဲ႔ထိမိလည္းနာ၊ စကားေျပာခ်ိန္သြားနဲ႔ထိမိေတာင္ အသဲခုိက္ေအာင္နာလုိ႔၊ အစားအေသာက္စားဖုိ႔ေတာင္ေၾကာက္မိေအာင္ပါဘဲ။ ျဖစ္ခါစမွာ ေသးေသးေလးနဲ႔ တေန႔တျခားၾကီးလာျပီး၊ အနည္းဆုံး တပတ္ေလာက္ခံရပါတယ္။ တပတ္ေက်ာ္ရင္ အလုိလုိေပ်ာက္သြားပါတယ္။

ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္းမွာ သြားေဆးခန္းသြားျပျပီး၊ သင့္ေတာ္တဲ့ေဆးလိမ္းကုသမွဳခံရင္၊ တစ္ပတ္ထက္ေစာျပီးေပ်ာက္ပါတယ္။ ဒီအနာေလးေတြရဲ႕အဓိကျပႆနာက ခံတြင္းထဲမွာနာက်င္ေနလုိ႔ စားတာေသာက္တာနဲ႔ တျခားေန႔စဥ္ဘ၀လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကုိ ထိခုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုသမွဳေပးရာမွာ၊ နာတဲ့ခံစားမွဳသက္သာေအာင္၊ အနာျမန္ျမန္ေပ်ာက္ေအာင္၊ ခံတြင္းသားကုိ ကာကြယ္ေပးျပီး အနာက်က္ေစတဲ့ စတီးရြက္ပါတဲ့လိမ္းေဆးေတြေပးရပါတယ္။ တက္ထရာဆုိင္ကလင္းငုံေဆးကုိ တေန႔သုံးခါငုံေထြးေပးရင္လည္း အနာသက္သာျပီး ျမန္ျမန္ေပ်ာက္တာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီအနာျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္အပူအစပ္စာကုိ ေရွာင္သင့္ပါတယ္။ စားလည္းမစားႏုိင္ပါဘူး။ အိပ္ေရးပ်က္တာမ်ားေနတဲ့သူဆုိရင္ေတာ့၊ ဆရာ၀န္ကုိေျပာျပရင္၊ အိပ္ေဆးရယူႏုိင္ပါတယ္။ tranquilizers လုိ႔ေခၚတဲ့ အိပ္ေဆးေတြမွာ စိတ္လက္ေျပေပ်ာက္ေစတဲ့ အာနိသင္ပါရွိလုိ႔ stress ကုိပါေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကုိယ္တုိင္ခံစားဖူးျပီး၊ ခ်က္ခ်င္းနာေနတာကုိသက္သာေစတာကေတာ့၊ ေရခဲမုန္႔ျဖစ္ပါတယ္။ ေရခဲမုန္႔ကအေအးဓာတ္ေၾကာင့္ အနာက ထုံသလုိျဖစ္ျပီး ခ်က္ခ်င္းနာေနတာကုိ သက္သာေစတာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္နဲ႔ေ၀းတဲ့သူေတြစမ္းၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

ခံတြင္းအတြင္း နာက်င္မွဳေ၀ဒနာကင္းေ၀းၾကပါေစ။

5 comments:

ေနလင္း said...

အစ္ကိုဥာဏ္ေရ...

aphthous ulcer အေၾကာင္းေလးဖတ္သြားတယ္..
စာေမးပြဲနီးၿပီဆိုတာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အၿမဲလိုလို ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္..
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ တရုတ္ကလာတဲ့ အာမွဳတ္ေဆး ေလး သံုးၾကည့္တာ အဆင္ေျပပါတယ္... analgesic effect ေလးရၿပီး healing rate ကို လဲ ျမန္ေစပါတယ္... steroid ပါတဲ့ ေဆးေတြကိုေတာ့ တစ္ခါတစ္ေလ မွပဲ သံုးျဖစ္ပါတယ္...

ေလးစားလ်က္...

မင္းညိဳ said...

ေဒါက္တာေရ..
ကၽြန္ေတာ္ ေပါက္တတ္တာေတာ့ အနီဖု ပဲဗ်..။ အဲဒီအဖု ေပါက္သြားရင္ေတာ့ အီၿပီသာမွတ္..။ မွတ္ထားမိသမွ်ေတာ့ တစ္ခါတစ္ရံ ၾကက္သြန္ၿဖဴစားတာမ်ားသြားရင္ ေနာက္ရက္ေပါက္တာပဲ..။ ဆားေရကို ပလုတ္က်င္းေပးရင္ေတာ့ သက္သာၿပီးေပ်ာက္တာၿမန္တယ္ဗ်..။ အခု ၿဖစ္ေနတာက ေနာက္ဆံုးကေနေရရင္ ဒုတိယေၿမာက္သြား(ႏုတ္ထားတဲ႔အံဆံုးမပါ)က အတြင္းဘက္ပဲ႔ေနေတာ့ စကားေၿပာတာမ်ားလာရင္ လွ်ာမွာ ႏွစ္ရက္သံုးရက္ နာေနေရာခင္ဗ်..။ခုေတာ့ လာမယ္႔ ေနာက္လ ၃ ရက္ေန႔သြားဆရာ၀န္နဲ႔ ခ်ိန္းထားတယ္..။ စရိတ္စက ကိုေတာ့ က်န္းမာေရးအာမခံက တခ်ိဳ႔တ၀က္ ဒါမွမဟုတ္ အကုန္စိုက္မယ္ ထင္ပါတယ္..။ ေရးတာရွည္သြားၿပီ..။ ေမးခ်င္တာက ပဲ႔ၿပီး ခၽြန္ေနတဲ႔ သြားေနရာကို တံုးသြားေအာင္ လုပ္သင္႔ မသင္႔ ဆိုတာပါ..။

ေလးစားစြာၿဖင္႔

Dr. Nyan said...

ကုိမင္းညိဳေရ..
ခၽြန္ေနတဲ့သြားေစာင္းေတြက အခုလုိခဏခဏဒုကၡေပးတာကေန ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၾကာလာရင္ ဆုိးရြားတဲ့လွ်ာအနာအထိျဖစ္သြားႏုိင္လုိ႔ ျမန္ျမန္ -ခ်က္ခ်င္း (ေခ်ာသြား-တုံးသြားေအာင္) ကုသမွဳခံယူသင့္ပါတယ္။ အရးၾကီးပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ပဲ့တဲ့ပမာဏက မမ်ားဘူး၊ မၾကီးဘူးဆုိရင္၊ စက္နဲ႔တုံးေအာင္နဲနဲလုံးေပးျပီး၊ ေခ်ာသြားေအာင္ polishing paste နဲ႔အေရာင္တင္ေေပးရုံနဲ႔ျပီးပါတယ္။ ကုန္က်စရိတ္နည္းပါတယ္။ ပဲ့တဲ့ေနရာက မ်ားရင္ေတာ့ သြားကုိ ျပန္ပုိးျပီး ဖာေထးေပးတာလုပ္ဖုိ႔လုိေကာင္းလုိပါလိမ့္မယ္။ ဒါမ်ဳိးကလည္း က်န္းမာေရးအာမခံက အကုန္အက်ခံတဲ့ကုသမွဳထဲမွာပါ၀င္ပါတယ္။

ေအာင္ခိုင္(မန္း) said...

ေဒါက္တာေရ..
ကၽြန္ေတာ္ လူပင္ပန္း၊စိတ္ပင္ပန္း၊ အိပ္ေရးခဏခဏပ်က္တဲ့အခါ အဲဒီအနာေလးေတြ ေပါက္တတ္ပါတယ္။မွတ္ထားသေလာက္ဆိုရင္
အရင္ဆံုးေပါက္မဲ့ေနရာဟာ ယားလာပါတယ္။ယားတဲ့ေနရာကိုကိုက္ရင္း ကိုက္ရင္း အဖုေလးထြက္လာေတာ့တာပဲ ဆရာ။
ကၽြန္ေတာ္ ကေတာ့ ထမင္းပူပူ လက္နဲ႔ဆုပ္ၿပီး အဲဒီ အဖုေလးေပၚမွာ ကပ္ပါတယ္။အီတာေတာ့
ေတာ္ေတာ္ အီတယ္ ဆရာ....၁ရက္၂ရက္ေလာက္ လုပ္ေပးလိုက္ရင္ ေပ်ာက္သြားပါတယ္ ဆရာ
ွဗဟုသုတရလို႔ ကူးယူသြားပါတယ္။ ေေက်းဇူးပါဆရာ......

ေလးစားစြာၿဖင့္
ေအာင္ခိုင္(မန္း)

ေအာင္ခိုင္(မန္း) said...
This comment has been removed by the author.