Wednesday, December 9, 2009

ျပည္သူ႔အက်ဳိးျပဳဆရာ၀န္ျဖစ္ဖုိ႔...


ခုတေလာက်န္းမာေရးဘေလာ့ဂ္တခုတြင္လွဳိင္းထန္ေနသည္။ ထုိလွဳိင္းထဲမွ ျမင္တတ္ပါက ျပည္သူမ်ား၏ခံစားခ်က္ကုိျမင္ႏုိင္သည္။ အေတြ႕အၾကဳံရွိဆရာ၀န္တခ်ိဳ႕၊ဆရာ၀န္ဘဲြ႔ရတခ်ိဳ႕ဧ။္အေတြးအေခၚႏွင့္ခံယူခ်က္ကုိ သင္ခန္းစာရႏုိင္သည္။ ေနာင္မ်ဳိးဆက္သစ္အတြက္ ဘာေတြသင္ေပးရမည္၊ ဘာေတြပညာေပးရမည္ကုိ ဆရာ၀န္ျဖစ္လာမည့္လူငယ္မ်ားအားပညာသင္ေပးေနသည့္ဆရာတစ္ေယာက္အေနႏွင့္ ေတြးမိျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳေပးသည့္ပုဂၢဳိလ္မ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳကုိ ရယူသည့္ပုဂၢဳိလ္မ်ားသည္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအျပန္အလွန္ေလးစားသင့္သည္။ လူနာ-ဆရာ၀န္၊ လူနာ-သူနာျပဳ၊ လူနာ-က်န္းမာေရးလုပ္သား၊ လူနာ-ေဆးရုံေဆးခန္းေပါက္ေစာင့္အလုပ္သမား.....စသည္စသည္ျဖင့္ ဆက္ဆံေနရေသာ လူမွဳဆက္ဆံေရးသည္၊ ေႏြးေထြးပြင့္လင္းေသာ၊ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားရွိေသာဆက္ဆံေရးျဖစ္သင့္သည္။ ဆရာ၀န္ေတြေငြမက္တယ္၊ လူနာကုိဂရုမစုိက္ဘူး၊ ဆရာ၀န္ေတြက...လူနာေတြက....သူနာျပဳေတြက ဆုိသည့္အေရးအသားမ်ားက နဂုိကမွ ေအးစက္လာေနခဲ့ေသာ ထုိဆက္ဆံေရးမ်ားကုိ ေရခဲေရေလာင္းေပးသကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေစျပီးပဋိပကၡပင္ျဖစ္လာေစပါသည္။

တဖက္မွလည္း ျပည္သူမ်ားႏွင့္အနီးကပ္ဆက္ဆံကုသမွဳေပးခဲ့ဖူးသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကုိယ္ကုိယ္တုိင္မိသားစုက်န္းမာေရးကိစၥမ်ားအတြက္ေဆးရုံေဆးခန္းသြားခဲ့ရသည့္အေတြ႕အၾကဳံအရလည္းေကာင္း၊ ျပည္သူမ်ားခံစားေနရသည့္ခံစားခ်က္ကုိ ကုိယ္ခ်င္းစာနားလည္မိပါသည္။ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳဖက္မွ၊ အထူးသျဖင့္က်န္းမာေရး၀န္ထမ္းမ်ား (ျပည္သူ႔ေဆးရုံ-ပုဂၢလိကေဆးရုံေဆးခန္း) ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား (အားလုံးမဟုတ္ပါ) ေမ့ေနၾကေသာလုိက္နာရမည့္ အေရးၾကီးသည့္အခ်က္တခ်က္ရွိသည္။ လူတစ္ဦးကုိယ္အဂၤါတခုခုတြင္ေရာဂါရသျဖင့္ ေဆးရုံေဆးခန္းျပရသည္။ ထုိအခါကုသေရးဖက္မွတခ်ိဳ႕သည္၊ ေရာဂါျဖစ္ေသာအပုိင္းေလးကုိပဲကုလုိက္ဖုိ႔ဘဲ စိတ္သန္လာခဲ့ၾကသည္။ We are treating the patient as a whole, not merely the disease...ဆုိသည့္ကုသေရးသမားမ်ားထားရမည့္ခံယူခ်က္၊ ကုိယ္ခ်င္းစာတရားျဖင့္ကုသေပးရမည္ဆုိသည့္သမားေကာင္းက်င့္၀တ္စသည္တုိ႔ကုိ ေမ့လာၾက-လ်စ္လွ်ဴရွဳလာၾကသည့္သူမ်ားခုေခတ္မွာမ်ားလာသည္။ ေရာဂါကုသျပီးေရးတစ္ခုတည္းကုိေခါင္းထဲထည့္ကာ၊ လူနာႏွင့္ဆက္ဆံေရး၊
လူနာဧ။္တင္ျပခ်က္၊ ခံစားခ်က္၊ ေရြးခ်ယ္ပုိင္ခြင့္၊ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ စသည္တုိ႔ကုိထည့္မစဥ္းစားၾကေတာ့သည့္သူမ်ား-မ်ားလာခဲ့သည္ကုိ ေဆးေလာကအသုိင္းအ၀ုိင္းက အမွန္ကုိအမွန္အတုိင္း အရွိကုိအရွိအတုိင္းလက္ခံၾကရမည္ျဖစ္သည္။

အလားတူအေရးၾကီးသည္မွာ ေဆးေလာကသားမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ပညာဆည္းပူးေရးျဖစ္သည္။ အခ်ိန္ႏွင့္အမွ် တုိးတက္ေျပာင္းလဲေနသည့္ပုိမုိေကာင္းမြန္သည့္ေဆး၀ါးမ်ား၊ ကုသနည္းမ်ား၊ ေရာဂါရွာေဖြေဖာ္ထုတ္သည့္ကိရိယာမ်ားစသည္တုိ႔ကုိ မျပတ္ေလ့လာေန၊ ဖတ္ရွဳေနျပီး၊ ကုသေရးကုိအဆင့္ျမွင့္တင္ေနသင့္သည္။ ကုိယ္ေပးႏုိင္သည့္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွဳသည္ ခုေခတ္ခါတြင္အမ်ားလက္ခံသည့္အဆင့္မီေစာင့္ေရွာက္ကုသမွဳမွဟုတ္ပါရဲ႕လားဆုိတာ အျမဲဆန္းစစ္ေနသင့္သည္။ လူနာတစ္ေယာက္ကုိ ေဆးမေပးမီ၊ မခဲြစိတ္မီ၊ လူနာသာကုိယ့္မိဘ-ကုိယ့္သားသမီးသာဆုိလွ်င္ ဒီလုိကုသမွဳမ်ဳိးေပးမလား၊ ဒီလုိေဆးေသာက္ေစမလား...ကုိယ္တုိင္ကုသခံရမည္ဆုိလွ်င္ေရာ...ဆုိသည္ကုိ၊ ကုိယ့္္ဘာသာျပန္ေမးခြန္းထုတ္ၾကည့္္ဖုိ႔အလြန္အေရးၾကီးသည္။ ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္၊ ေစတနာႏွင့္ကုိယ္ခ်င္းစာတရားအရင္းခံဖုိ႔ျဖစ္သည္။

ေခတ္စနစ္၏ဆုိးက်ဳိးေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ကုိ မီးေမာင္းထုိးေရးျပသူမ်ားလည္းရွိသည္။ အလြန္မွန္ပါသည္။ ဒါကုိအမ်ားစုက ျမင္တတ္ဖုိ႔အေရးၾကီးသည္။ သည္ေခတ္စနစ္ၾကီးထဲမွာ စီးေမွ်ာေနလုိက္ၾကသူကမ်ားလာသည္။ လုပ္သင့္တာလုပ္သူကုိပင္သုိးမည္းဟုထင္လာသူမ်ားလာသည္။ က်န္းမာေရးတခုတည္းမဟုတ္၊ ဘက္ေပါင္းစုံ နယ္ပယ္ေပါင္းစုံတြင္ျဖစ္သည္။ သုိးမည္းဟုပဲအေခၚခံရပါေစ သည္လုိေဖာက္ထြက္မည့္သူေတြမ်ားလာေစရန္မွာ ကုိယ္တုိင္လည္းက်င့္ၾကံ၊ ေနာက္မ်ဳိးဆက္လူငယ္မ်ားကုိလည္းသင္ျပေပးရမည့္ သင္ၾကားေရးဆရာတုိ႔၏တာ၀န္ပင္ျဖစ္ပါေတာ့သည္။

8 comments:

Scalpel said...

ဆရာေရ အရမ္းေကာင္းတဲ႔ ေဆာင္းပါးပါ။ ျဖစ္သင္႔တာေလးေတြကို အျပဳသေဘာသံုးသပ္ထားတယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။ ေမးလ္ကေနျဖန္႔ေဝခ်င္လို႔ ကူးယူသြားပါတယ္ ...

ေလးစားလ်က္

Anonymous said...

it's fair post.
Thanks. I want to read such kind of fair post. I didn't mean all doctors have lack of saytanar.

Really thanks for this post.


momiji

Anonymous said...

" လူနာတစ္ေယာက္ကုိ ေဆးမေပးမီ၊ မခဲြစိတ္မီ၊ လူနာသာကုိယ့္မိဘ-ကုိယ့္သားသမီးသာဆုိလွ်င္ ဒီလုိကုသမွဳမ်ဳိးေပးမလား၊ ဒီလုိေဆးေသာက္ေစမလား...ကုိယ္တုိင္ကုသခံရမည္ဆုိလွ်င္ေရာ "

ဆရာေရးထားတဲ.အထဲမွာ အလြန္စဥ္းစားသင္.တဲ.အခ်က္ပါ။
ဆရာေရးထားတာကိုသေဘာက်လို. သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြမ်ားကို ဆရာ.ေဆာင္းပါးဖတ္ၾကည္.ဖို. ညႊန္းလိုက္ပါတယ္။

peterhtoon@gmail.com said...

ဆရာခင္ဗ်ား..က်ေတာ္က ဆရာ႔စာဖတ္ပရိတ္သတ္တစ္ေယာက္ပါ။ က်ေတာ္တို႔လင္မယား ၂ေယာက္လံုး သမီးေလးကို မိဘမ်ားန႔ဲထားခဲ့ျပီး မေလးရွားမွာ စီးပြားလာရွာသူေတြပါ။ က်ေတာ္တို႔ထြက္လာစဥ္က သမီးေလးဟာ ၅ႏွစ္သမီးေလးမို႔ သြားမလဲေသးပါဘူး။ အခုေတာ့ သြားလဲျပီး သြားသစ္မ်ားထြက္ေနတယ္လို႔ ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ သူ႔ရ႕ဲေရွ႔သြားေတြက မညီဘူးလို႔လည္းေျပာျပပါတယ္။ မေန႔ကဖုန္းဆက္ေတာ့ သူတို႔ရဲ႔ ေက်ာင္းက်န္းမာေရးက သြားဆရာ၀န္က သမီးကို ညအိပ္ရင္ သြားထဲထည့္ျပီးကိုက္အိပ္ရတဲ့ဟာရိွတယ္ ။ အဲဒါကို သမီးေလး သံုးရင္ သြားေတြလွလာမယ္။ေဖေဖေမေမကို၀ယ္ေပးခိုင္းေပါ့။ ဒါေပမဲ့ ၁၀ႏွစ္ေက်ာ္ရင္ မသံုးရေတာ့ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဆရာ၀န္ေျပာတာကို သူျပန္ေျပာျပတာပါ။ အဲဒါက ဘာပါလိမ့္ ။ က်ေတာ္က ၀ယ္ေပးခ်င္လို႔ပါ။ ျပီးေတာ့ သံုးသင့္မသံုးသင့္ သိခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။ သမီးေလးက အခုလာမဲ့ ေဖေဖၚ၀ါရီဆိုရင္ ၉ႏွစ္ျပည့္ပါျပီ။

Dr. Nyan said...

အားလုံးကုိေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ကုိထြန္းရဲ႕သမီးေလးနဲ႔ကၽြန္ေတာ့္သမီးေလးအသက္အတူတူပါဘဲ။ ဒါေၾကာင့္သြားလဲခ်ိန္လည္းတူေနပါတယ္။ ကုိထြန္းသမီးသြားက ဘယ္လုိမညီတာလည္းဆုိတာ၊ ဓာတ္ပုံျဖစ္ျဖစ္ျမင္ရရင္ေတာ့ ကုသဖုိ႔လုိမလုိအၾကံေပးလုိ႔ရပါတယ္။ ဒီအသက္မွာအေပၚေရွ႕အလယ္သြားၾကီးႏွစ္ေခ်ာင္းထြက္လာျပီး၊ သြားႏွစ္ေခ်ာင္းက မေစ့ေနတတ္ပါဘူး။ ေဘးကပ္ရက္တဖက္တခ်က္က နံပါတ္၂ေရွ႕သြားေတြထြက္တဲ့အသက္ ၉ႏွစ္ကေန၁၀ႏွစ္ေလာက္မွာ ေဘးသြားေတြတြန္းအားနဲ႔ေစ့သြားပါမယ္။ သြားေတြမစုံေသးတဲ့အရြယ္ဆုိေတာ့၊ အလြယ္တကူပစၥည္း၀ယ္တပ္ခုိင္းမယ့္အစား၊ ပုိနားလည္တဲ့ကေလးသြားအထူးကု၊ သြားညွိအထူးကုစတာနဲ႔အရင္ျပၾကည့္ျပီး အၾကံဥာဏ္ယူသင့္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

peterhtoon@gmail.com said...

ျပန္လည္ေျဖၾကားေပးလို႔ ေက်းဇူးအထူးပါဆရာ။ သမီးရဲ႔သြားကို သီးသန္႔ရိုက္ထားတဲ့ပံုလည္း က်ေနာ့္မွာမရိွေတာ့ ဆရာ့ကိုေသခ်ာမရွင္းျပႏုိင္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္လည္း web cam မွာပဲျမင္ဖူးတာပါ..ဆရာေျပာသလို သြားၾကီးျပီးက်ဲေနတာေတာ့ ေတြ႔တယ္ဗ်။ က်ေတာ္တို႔လည္းေတာင္ႀကီးကပါပဲ ခင္ဗ်။ကေလးသြားအထူးကု နဲ႔ျပဖို႔ အိမ္ကိုဖုန္းဆက္လိုက္ပါ့မယ္ခင္ဗ်ား။

Nge Naing said...

မဂၤလာပါ။ စာလာဖတ္သြားပါတယ္။ မိခင္တိုင္းျပည္ရဲ့ က်န္းမာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပကတိအေျခအေနကို အမွန္တိုင္း သိျမင္ေနတဲ့ က်န္းမာေရး ပညာရွင္တေယာက္အျဖစ္ ခန္႔မွန္းမိလို႔ ၀မ္းသာပါတယ္။ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈ တခုျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ မိမိတဦးတည္းဆႏၵနဲ႔ လုပ္လို႔မျဖစ္နိုင္၊ တဦးေကာင္း တေယာက္ေကာင္းနဲ႔လည္း လုပ္လို႔မရေတာ့ သိပ္ကိုခက္ပါတယ္။ က်န္းမာေရးက႑မွာမွ မဟုတ္ပါဘူး အဘက္ဘက္က ဆုတ္ယုတ္ေနတာကို အမွန္တိုင္းသိျမင္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူ မ်ားလာပါေစလို႔ပဲ ဆုေတာင္းရေတာ့တယ္။ ကၽြန္မဘေလာ့ဂ္ကိုလည္း လာလည္ဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ ဒီဘေလာ့ဂ္က က်န္းမာေရး ပညာေပးနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ဆရာ့ပို႔စ္ေတြကိုလည္း Public Health in Myanmar မွာ တင္ေပးေစခ်င္တယ္။

ျကည္ျကည္ said...

ေစာင့္ဖတ္ေနရင္း ဘယ္လုိျဖစ္ျပီး ဒီပိုစ့္တခု က်န္ခဲ့တယ္မသိပါ။ ဆရာ့ကိုေလးစားျပီးရင္း ေလးစားမိပါတယ္။ အမွန္ကို အမွန္တုိင္းသိျပီး သိတဲ့ အတိုင္းဘက္မလုိက္ပဲ ေ၀ဖန္အျကံျပဳနိုင္မွသာ အမ်ားေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစမယ္လုိ႕ ယုံျကည္မိပါတယ္။
ပညာေတြ အမ်ားျကီးတတ္ျပီး အရွက္မဲ့စြာ ငါ့စကားႏြားရေျပာတတ္သူမ်ားကို ဒီဂယက္အတြင္းမွာ ျမင္လုိက္ရေတာ့ စိတ္မေကာင္းျခင္းျကီးစြာျဖင့္ ရြံရွာမိခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ္ခ်င္းစာတရားလက္ကိုင္ထားေသာ ပညာတတ္ လူေကာင္းလူေတာ္မ်ား မ်ားမ်ားေပၚေပါက္ပါေစ ဆုေတာင္းပါတယ္။