၀ါးၾကဦမလား..ကြမ္းယာ

ကြမ္းယာလုိ႔ေျပာလုိက္ရင္၊ႏုိင္ငံတကာသတင္းေတြမွာေတြ႕လုိက္ရတဲ့၊ လက္ဗလာနဲ႔သနားစရာလူေတြကုိ ကန္ေက်ာက္ရုိက္ႏွက္ေနၾကတာကုိ ကြမ္းယာတညိမ့္ညိမ့္၀ါး
ကြမ္းေသြးေရာင္သြားေတြေပၚေအာင္ေက်ေက်နပ္နပ္ျပဳံးရယ္ရင္း စီမံခန္႔ခဲြေနတဲ့၊ လူတေယာက္ကုိသြားသတိရမိပါတယ္။ ရြံရွာမုန္းတီးစိတ္နဲ႔အတူတဆက္တည္းေတြးမိသြားတာက၊ က်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ပါ။ ေပါက္စဘ၀မွာေတာင္ကြမ္းေတြဒီေလာက္
၀ါးေနရင္ အေကာင္ၾကီးၾကီးလည္းျဖစ္ေရာ၊ သြားေတြလည္းျပဳန္းတီးျပီး၊ ကင္ဆာေတြလည္းျဖစ္ေရာေနမွာဘဲ..လုိ႔။
ဒီေန႔ေတာ့ကြမ္းယာနဲ႔သြားခံတြင္းက်န္းမာေရးအၾကာင္းဗဟုသုတေ၀မွ်ခ်င္ပါတယ္။

ကြမ္းနဲ႔ကြမ္းယာ၀ါးတဲ့ဓေလ့ဟာ၊ ျမန္မာအပါအ၀င္ အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႔ေတာင္ပစိဖိတ္ကၽြန္းေဒသႏုိင္ငံေတြမွာ ေတြ႔ရတဲ့ဓေလ့ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ကမာၻအႏွံ႔အျပားက အိႏၵိယႏြယ္ဖြားေတြမွာလည္းေတြ႕ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ဒီဓေလ့ဟာလြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၂၀၀၀ေလာက္ကတည္းကအိႏၵိယကေနျပန္႔ပြားလာခဲ့တာလုိ႔မွတ္တမ္းေတြကဆုိပါတယ္။ (ျမန္မာ့ရုိးရာဓေလ့လုိ႔ဆုိခ်င္သူမ်ားစဥ္းစားစရာပါ)
ကြမ္းယာမွာ ကြမ္းရြက္၊ ကြမ္းသီး၊ ထုံး၊ ေဆးရြက္ၾကီး (ဗမာေဆး) တုိ႔အဓိကပါ၀င္ျပီး ေနာက္ပုိင္းမွာအိႏၵိယက၀င္တဲ့ အာေမႊး၊ ႏုိင္တီႏုိင္းစတဲ့အေမႊးအၾကဳိင္မ်ဳိးစုံထည့္သြင္းလာၾကပါတယ္။ ကြမ္းယာကုိအျပင္းေျပ၀ါးတဲ့သူက၀ါးတယ္။ ေဆးရြက္ၾကီးအာနိသင္နဲ႔လန္းဆန္းျပီးမအိပ္ခ်င္ေအာင္ဆုိျပီးစားတဲ့သူကစားတယ္။ ေဆးလိပ္ျဖတ္ခ်င္လုိ႔ဆုိျပီးကြမ္းယာေျပာင္း
၀ါးတဲ့သူေတြလည္းေတြ႕ဖူးပါတယ္။ နယ္မွာတုန္းကဆုိရင္ မနက္မုိးလင္းတာနဲ႔ကြမ္းယာနဲ႔စလုိက္တာ ညအိပ္ယာ
၀င္မွပါးစပ္ထဲကကြမ္းယာကုိေထြးျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့လူေတြအမ်ားၾကီးေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။

လူေတြၾကဳိက္ျပီး၀ါးေနၾကတဲ့ကြမ္းယာဟာ၊ သြားနဲ႔ခံတြင္းျပႆနာကစလုိ႔ အသက္အႏၱရာယ္အထိဒုကၡေပးႏုိင္တယ္ဆုိတာ၊ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ေတြေရာက္ေလရာေနရာတုိင္းမွာ က်န္းမာေရးပညာေပးေျပာျပေလ့ရွိပါတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း..အဖုိးအဖြားေတြလက္ထက္ကတည္းက၀ါးလာတာ..ဘာမွမျဖစ္ဘူး..ဆုိျပီးဆက္၀ါးၾကတာပါဘဲ။ အပ်င္းေျပဆုိျပီးစ
၀ါးမိတဲ့သူေတြလည္းအလြယ္တကူမျဖတ္ႏုိင္ၾကေတာ့ပါဘူး။
ကြမ္းယာရဲ႕အေပါ့ဆုံးဆုိးက်ဳိးေတြက၊ သြားေတြအေရာင္ညစ္တာ၊ ေၾကြလႊာျပဳန္းတီးတာ၊ ေမးရုိးအဆစ္ေရာဂါရတာ၊ သြားေက်ာက္ေတြတည္ျပီး သြားဖုံးေရာဂါေတြရတာပါ။
အသက္အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ဆုိးက်ဳိးေတြကေတာ့၊ ခံတြင္းကင္ဆာ၊ အစာမ်ဳိလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာနဲ႔အသည္းကင္ဆာေရာဂါေတြျဖစ္ပါတယ္။


ကြမ္းရြက္ဟာေဆးဖက္၀င္အရြက္ထဲမွာပါေပမယ့္၊ ကြမ္းသီး၊ ေဆးရြက္ၾကီးနဲ႔အေမႊးအၾကိဳင္ေတြမွာ ႏုိင္ထရုိစမင္း၊ အလ္ကာလြဳိက္နဲ႔ပုိလီဖီေနာဓာတ္ေတြအပါအ၀င္ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ ျဒပ္ေပါင္း အမ်ဳိး ၃၀ေလာက္ပါ၀င္ပါတယ္။ ထုံးကခံတြင္းသားေတြကုိေလာင္ေစျပီး၊ ကင္ဆာျဖစ္ေစတဲ့ဓာတ္ေတြအထဲစိမ့္၀င္ေအာင္အားေပးပါတယ္။ ကင္ဆာမျဖစ္ခင္အဆင့္မွာ၊ submucous fibrosis ဆုိတဲ့ ခံတြင္းသားလႊာေလးေတြြအျဖဴေရာင္ေျပာင္းျပီးမာေက်ာလာတဲ့အေျခအေနကုိေတြ႕ရတတ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိပါးစပ္ဟလုိ႔မရေတာ့ေအာင္ဆုိးလာပါတယ္။ leukoplakia, oral lichen planus လုိ႔ေခၚတဲ့ အျဖဴေရာင္အကြက္ေတြပါးေစာင္သားနဲ႔လွ်ာေတြမွာျဖစ္တာလည္းရွိပါတယ္။ အဲဒီကေနတစစနဲ႔ကင္ဆာျဖစ္သြားႏုိင္ပါတယ္။ နယ္ေဆးရုံမွာတာ၀န္က်တုန္းက ဒီလုိေက့စ္ေတြအမ်ားၾကီးေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ အားလုံးကြမ္းစားတဲ့သူေတြပါ။ ကြမ္းကုိပါးေစာင္မွာျမဳံထားတတ္တဲ့သူေတြမွာပုိဆုိးပါတယ္။

ခံတြင္းကင္ဆာနဲ႔အစာမ်ဳိလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာေတြျဖစ္ရင္ ေနာက္၅ႏွစ္အသက္ဆက္ရွင္ဖုိ႔အခြင့္အေရးဟာ ၆၀%ထက္မပုိေတာ့ပါဘူး။ မေသခင္မွာလည္း၊ ဓာတ္ကင္ရတာကစလုိ႔ ေမးရုိးတခုလုံးလွီးထုတ္ပစ္လုိက္ရတာ၊ လွ်ာျဖတ္ပစ္လုိက္ရတာစတဲ့ ကုသမွဳၾကီးေတြနဲ႔ၾကဳံရျပီး၊ အစားမစားႏုိင္စကားမေျပာႏုိင္၊တပိန္ပိန္တလွီလွီနဲ႔ နာက်င္တဲ့ေ၀ဒနာကုိမေသမခ်င္းခံစားၾကရရွာပါတယ္။


ကြမ္းယာ၀ါးတာနဲ႔အတူ၊ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ အရက္ေသာက္တာေတြကလည္း ခံတြင္းနဲ႔အစာမ်ဳိလမ္းေၾကာင္းကင္ဆာေတြျဖစ္ေစႏုိင္ပါတယ္။ သုေတသနေတြအရ ကြမ္းလည္း၀ါး ေဆးလိပ္လည္းေသာက္ရင္၊ ကြမ္းစားဘဲစားတဲ့လူနဲ႔စာရင္ ကင္ဆာျဖစ္ႏုိင္ေခ် ၆ ဆေလာက္ျမင့္ျပီး၊ ကြမ္းစား-ေဆးလိပ္ေသာက္-အရက္ေသာက္ ၃မ်ဳိးလုံးလုပ္ရင္ေတာ့ ၁၂၃ ဆ ျမင့္သြားပါတယ္။

ကဲ..၀ါးၾကဦးမလားကြမ္းယာ...